ไฟลัม Cnidaria

แมงกะพรุนไฟหมวกโปรตุเกส (Portuguese Man’O War)

ชื่ออื่นๆ : แมงกะพรุนไฟเรือรบโปรตุเกส, แมงกะพรุนไฟขวดเขียว*, แมงกะพรุนหัวขวด*, Blue Bottle*
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Physalia physalis
หมวดหมู่ : Phylum Cnidaria >> Class Hydrozoa >> Order Siphonophorae >> Family Physaliidae

ระดับความรุนแรงของพิษ : Super Painful/Deadly

รูปร่างคล้ายหมวกของทหารเรือชาวโปรตุเกสยุคกลาง หรือเรือรบของโปรตุเกสในยุคล่าอาณานิคม ลำตัวเป็นทุ่นลอยอยู่บนผิวน้ำ มีสีชมพู ม่วง หรือน้ำเงิน หนวดยาวได้ถึง 30 เมตร มีพิษร้ายแรงมาก บริเวณที่สัมผัสจะมีอาการปวดแสบปวดร้อน รวมทั้งอาจมีอาการแน่นหน้าอก หายใจลำบาก และอาจถึงแก่ชีวิตได้ หากโดนพิษควรรีบไปโรงพยาบาลทันที

*แต่เดิมคือชนิด Physalia utriculus แต่ปัจจุบันถูกยุบรวมเป็นชนิดเดียวกับ Physalia physalis
อ้างอิง: http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=387269

แตนทะเล

ชื่อวิทยาศาสตร์ : —
ระดับความรุนแรงของพิษ : Slightly Painful

เป็นคำที่คนไทยใช้เรียกสิ่งมีชีวิตขนาดจิ๋วที่ทำให้เรารู้สึกแสบคันจี๊ดๆ เมื่อลงทะเล พวกนี้เป็นสัตว์ที่มีขนาดเล็กมากจนแทบมองด้วยตาเปล่าไม่เห็น ส่วนใหญ่เป็นตัวอ่อนในระยะแพลงก์ตอนของสัตว์ในไฟลัม Cnidaria ซึ่งมีเข็มพิษ เช่น ตัวอ่อนปะการัง ตัวอ่อนดอกไม้ทะเล ตัวอ่อนไฮดรอยด์ รวมไปถึงตัวอ่อนแมงกะพรุนด้วย (ในรายที่แพ้มาก อาจขึ้นผื่นแดง เป็นตุ่มคัน หรือเป็นแผลอักเสบ)

** อย่าสับสนกับ Sea Wasp ในภาษาอังกฤษ ซึ่งหมายถึงแมงกะพรุนกล่อง

ปะการังไฟ (Fire Coral)

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Millepora spp.
หมวดหมู่ : Phylum Cnidaria >> Class Hydrozoa >> Order Anthoathecata >> Family Milleporidae
ระดับความรุนแรงของพิษ : Painful  

แม้จะดูภายนอกแล้วเหมือนปะการังทั่วไป แต่แท้ที่จริงแล้ว มันเป็นญาติใกล้เคียงกับแมงกะพรุนมากกว่าปะการัง
ปะการังไฟมีพิษรุนแรงปานกลาง เจ็บจี๊ด ปวดแสบปวดร้อนได้พอๆ กับแมงกะพรุน และอาจยังคงเจ็บอยู่ได้หลายวันถึงหลายสัปดาห์ นอกจากความเจ็บปวดจากพิษแล้ว ผิวของกิ่งปะการังยังมีคม บาดผิวหนังให้เป็นแผลและเจ็บแสบได้ หากเผลอไปครูดถูก

ไฮดรอยด์ (Hydroid)

หมวดหมู่ : Phylum Cnidaria >> Class Hydrozoa >> Subclass Hydroidolina
ระดับความรุนแรงของพิษ : Painful

ไฮดรอยด์เป็นชื่อเรียกรวมๆ ของสัตว์ในชั้นไฮโดรซัวที่ดูภายนอกคล้ายขนนกหรือก้านใบเฟิร์น มักมีสีน้ำตาลหรือขาว ยึดเกาะอยู่กับหินหรือก้อนปะการังอื่นๆ มีพิษรุนแรงปานกลางเหมือนปะการังไฟและแมงกะพรุน

ดอกไม้ทะเล (Sea Anemone)

หมวดหมู่ : Phylum Cnidaria >> Class Anthozoa >> Subclass Hexacorallia >> Order Actiniaria
ระดับความรุนแรงของพิษ : Painful/Super Painful/Deadly

เป็นสัตว์มีเข็มพิษชนิดหนึ่งที่เป็นญาติใกล้เคียงกับปะการัง รูปร่างเหมือนดอกไม้เกาะติดกับพื้นทะเล หนวดที่โบกสะบัดเต็มไปด้วยเข็มพิษซึ่งสร้างความเจ็บปวดได้เหมือนแมงกะพรุน

การปฐมพยาบาลทำโดยใช้น้ำส้มสายชูล้างแผล โดยล้างเอาหนวดและเมือกของดอกไม้ทะเลออกให้หมด

ปะการังแข็ง (Hard Coral), ปะการังอ่อน (Soft Coral), ปากกาทะเล (Sea Pen), กัลปังหา (Sea Fan)

หมวดหมู่ : Phylum Cnidaria >> Class Anthozoa
ระดับความรุนแรงของพิษ : Slightly Painful

แม้จะไม่ได้มีพิษร้ายแรงนัก แต่ปะการังและญาติๆ เหล่านี้ ก็มีเข็มพิษเช่นกัน อีกทั้งชั้นเมือกที่หุ้มผิวของพวกมัน ก็อาจทำให้เกิดการระคายเคืองต่อผิวหนังเราได้

นอกจากนั้น การที่เราจับปะการัง ยังเป็นอันตรายต่อปะการังด้วย เพราะแม้ปะการังจะดูแข็ง แต่ที่จริงผิวหนังชั้นนอกของพวกมันบางมาก การจับหรือเหยียบอาจทำให้ผิวชั้นนอกมันฉีกขาด เสี่ยงต่อการติดเชื้อ

ตอนก่อนหน้า/ตอนต่อไป

ไฟลัมอื่นๆ >>