แผลพุพอง เป็นหนอง ผิวหนังอักเสบ เป็นหนอง… ใช้คอลลาเจน เจ้าของเดียวกับ ‘แมงกะพรุนนนนนนนนนนนน’

ปกติแล้ว หากร่างกายมีแผลเล็กๆ น้อยๆ เช่น หกล้ม มีดบาด ร่างกายเราสามารถเยียวยาตัวเองได้ โดยมีคอลลาเจนที่สร้างขึ้นภายในร่างกายเป็นหนึ่งในเครื่องมือสำคัญ แต่สำหรับแผลใหญ่ๆ หรือแผลเรื้อรัง เช่น แผลเบาหวาน แผลกดทับ มักจะหายเองยาก การใช้คอลลาเจนจากแหล่งภายนอกมาช่วยจึงจำเป็น

ที่ผ่านมา นักวิจัยได้พัฒนาพลาสเตอร์ปิดแผลที่มีองค์ประกอบของคอลลาเจนที่ได้จากหมู วัว ม้า ซึ่งก็ช่วยรักษาแผลได้ดี แต่ยังมีปัญหาเรื่องความเสี่ยงจากการติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรียจากสัตว์เหล่านั้น แต่งานวิจัยล่าสุดพบว่า คอลลาเจนที่สกัดจากแมงกะพรุนสายพันธุ์ Rhizostoma pulmo (Barrel Jellyfish) มีความปลอดภัยและไม่เสี่ยงต่อการติดเชื้อ ซึ่งตอนนี้พลาสเตอร์นี้ก็อยู่ในระหว่างการพัฒนา

ไม่แน่ว่าในอนาคต… แมงกะพรุนซึ่งทำให้หลายคนเจ็บตัว อาจช่วยทำให้คนอีกมากมายหายเจ็บตัวก็ได้

https://www.dailymail.co.uk/health/article-5227033/Jellyfish-plaster-helps-heal-nasty-wounds.html

แม้ตัวกรองในโรงงานบำบัดน้ำเสียจะสามารถกรองเชื้อโรค รวมถึงสารอินทรีย์ต่างๆ ได้ แต่สิ่งที่ยังกรองออกไม่ได้คืออนุภาคไมโครพลาสติกและนาโนพลาสติก ทำให้อนุภาคเหล่านี้ปนเปื้อนลงสู่ทะเลมหาศาล ปะปนไปกับแพลงก์ตอน ถูกกินโดยกุ้งหอยปูปลา และวนกลับมาสู่มื้ออาหารของเราอีกที การศึกษาล่าสุดพบว่าในอุจจาระของมนุษย์ก็มีไมโครพลาสติกปนเปื้อนแล้ว

และผู้ที่จะเป็นฮีโร่ว่ายน้ำมาช่วยแก้ปัญหานี้ ก็จะเป็นใครไปไม่ได้นอกจาก ‘แมงกะพรุน’ โดยนักวิจัยพบว่า เมือกของพวกมันสามารถดักจับอนุภาคไมโครพลาสติกได้อย่างดี และตอนนี้โปรเจกต์ที่ชื่อ GoJelly ก็กำลังอยู่ในระหว่างการวิจัยสิ่งนี้อย่างจริงจัง เลือกสายพันธุ์แมงกะพรุนที่ให้เมือกได้มากๆ เพื่อที่จะได้สามารถนำไปใช้จริงในโรงงานต่างๆ ได้ในอนาคต

แหล่งข้อมูล: https://phys.org/news/2018-10-plastic-jellyfish-filters.html

ทุกวันนี้ การที่เราสามารถศึกษาการกระจายตัวของเซลล์มะเร็ง, การพัฒนาของเซลล์ประสาทในสมอง, กระบวนการสร้างอินซูลินของเซลล์ในตับอ่อน, การกระจายตัวของเชื้อ HIV ในร่างกาย, การเกิดโรคอัลไซเมอร์ ฯลฯ ต้องยกความดีความชอบให้กับแมงกะพรุน Aequorea Victoria

ในปี 1962 นักวิทยาศาสตร์ได้ค้นพบโปรตีนสีเขียวเรืองแสง (Green Fluorescent Protein: GFP) ของแมงกะพรุนชนิดนี้ และยังพบอีกว่า มันสามารถนำมาประยุกต์ใช้เป็นเสมือนปากกาไฮไลท์ในระดับเซลล์ได้ โดยเริ่มจากสกัดโปรตีนนี้จากแมงกะพรุน แยกยีนที่เป็นคำสั่งสร้างโปรตีนนี้ออกมา แล้วนำยีนนี้ใส่เข้าไปในสิ่งที่ต้องการศึกษา แล้วสิ่งนั้นก็จะเรืองแสง ซึ่งช่วยให้นักวิทยาศาสตร์ติดตามการทำงานของยีนที่สนใจได้อย่างเฉพาะเจาะจง รวมทั้งสามารถแอบดูกระบวนการทำงานภายในเซลล์ได้แบบ real-time เสมือนการเปิดไฟให้ห้องมืดปริศนา เปิดประตูสู่ความเป็นไปได้ใหม่ๆ มากมาย ซึ่งตอนนี้ เทคโนโลยีนี้ได้ถูกนำไปใช้การการวิจัยทางการแพทย์แล้วกว่า 30,000 งานวิจัย ทำให้นักวิทยาศาสตร์ผู้ค้นพบและพัฒนาโปรตีนนี้ได้รางวัลโนเบลสาขาเคมีในปี 2008

แหล่งข้อมูล:

• https://www.livescience.com/16752-gfp-protein-fluorescent-nih-nigms.html
• https://www.scientificamerican.com/article/jellyfish-have-superpowers-mdash-and-other-reasons-they-dont-deserve-their-bad-reputation/
• http://chemistry.berea.edu/~biochemistry/2016/cobalamin/

ภาพโดย: Ingrid Moen, Charlotte Jevne, Jian Wang, Karl-Henning Kalland, Martha Chekenya, Lars A Akslen, Linda Sleire, Per Ø Enger, Rolf K Reed, Anne M Øyan and Linda EB Stuhr: Gene expression in tumor cells and stroma in dsRed 4T1 tumors in eGFP-expressing mice with and without enhanced oxygenation. In: BMC Cancer. 2012 [CC BY 2.0]

การเคลื่อนที่ของแมงกะพรุน คือหนึ่งในกลไกการเคลื่อนที่ตามธรรมชาติที่ทรงประสิทธิภาพที่สุด เนื่องจากมันใช้พลังงานน้อยมากเมื่อเทียบกับระยะทางที่ได้

ในอดีต นักวิทยาศาสตร์เข้าใจกันว่าการเคลื่อนที่ของแมงกะพรุนมาจากแรงที่มันผลักน้ำ แต่สิ่งที่ค้นพบภายหลังกลับกลายเป็นว่ามันเคลื่อนที่ด้วยแรงดูด โดยการดูดน้ำเข้าของมันทำให้เกิดบริเวณความดันต่ำ ทำให้น้ำจากภายนอกดันเข้ามาและขับเคลื่อนตัวมันไปข้างหน้า

จากหลักการนี้ วิศวกรจึงพยายามออกแบบเรือดำน้ำด้วยแนวคิดใหม่ คือแทนที่จะใช้วิธีพ่นน้ำสร้างแรงผลักดังเช่นที่ผ่านมา ก็ใช้วิธีสร้างบริเวณความดันต่ำเพื่อสร้างแรงดูด โดยเลียนแบบกระแสน้ำวนที่เกิดจากการยืดหดกล้ามเนื้อของแมงกะพรุน ทำให้ได้เรือดำน้ำที่เคลื่อนที่เร็วขึ้น

ข้อมูลจาก https://www.techtimes.com/articles/104121/20151106/jellyfish-key-to-designing-better-submarines-underwater-crafts.htm